Zapewne wielu słyszało o Sandomierzu, mieście usytuowanym na terenie dzisiejszego województwa świętokrzyskiego, na pograniczu Wyżyny Sandomierskiej i Niziny Nadwiślańskiej. Wielu słyszało także o jego wielowiekowej historii, przepięknej architekturze czy okalającej jego granice bogatej faunie i florze.Wszystko to w połączeniu sprawia, iż zachwyca przybyszów z całego świata.
O tym, że ów „Mały Rzym” warto zobaczyć, nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Ale mimo wszystko, po ostatniej, ciepło przyjętej opowieści o znanej z kopalni soli Bochni (link do niej tutaj), warto poświęcić kilka chwil uwagi urokliwej stolicy ziemi sandomierskiej.
Tak, to nie błąd w pisowni – przez wielu Sandomierz nazywany jest małym Rzymem, gdyż podobnie jak Wieczne Miasto leży na siedmiu wzgórzach. Czy można zatem w lepszy sposób zachęcić do jego odwiedzin?
Sandomierz – tutaj historię odnajdziesz w każdym kamieniu
Badania archeologiczne niezbicie dowiodły, iż pierwsze ślady człowieka na tym terenie miały miejsce w epoce neolitu, jednak początki prawdziwego osadnictwa miejskiego datowane są na wiek XI, co potwierdza to chociażby słynny Gall Anonim, który obok Wrocławia czy Krakowa zaliczył Sandomierz do głównych grodów w państwie polskim. W niezwykle burzliwym okresie rozbicia dzielnicowego – który nie przeszkadzał zbytnio w rozkwicie kultury chrześcijańskiej – miasto pełniło rolę księstwa sandomierskiego.
Jednak prawdziwe problemy tego miasta nastąpiły z chwilą sukcesywnych najazdów tatarskich po których zdecydowano o przeniesieniu go na wyższe, trudniej dostępne tereny. W roku 1286 roku wielką mądrością wykazał się ówczesny władca tychże ziem książę Leszek Czarny, który ponownie lokował Sandomierz na tzw. prawie magdeburskim. Według historyków pierwsza lokalizacja Sandomierza miała miejsce jeszcze w pierwszej połowie XIII stulecia.
W drugiej połowie wieku XIV, w wyniku najazdów Litwinów spłonęła doszczętnie niemal cała zabudowa drewniana miasta, jej odbudowy zaś podjął się Kazimierz III Wielki. Ten niezwykle zaradny władca zdawał sobie sprawę z doskonałego położenia Sandomierza darząc go dużą estymą, i udzielając przy tym jego mieszkańcom licznych przywilejów. Najlepszy okres rozwoju małego Rzymu przypada na okres XV oraz XVI wieku, świetność zaś jego chyli się ku upadkowi począwszy od połowy XVII wieku, kiedy miasto złupili Szwedzi.
W wyniku III Rozbioru Polski w roku 1795, Sandomierz ostatecznie włączony zostaje do zaboru austriackiego, by od roku 1815 znaleźć się w granicach Królestwa Polskiego. Podczas I wojny światowej miasto wraz z okolicami stało się areną walk, co znacząco wstrzymało jakikolwiek rozwój gospodarczy w tym regionie. W Okresie II Rzeczpospolitej nastąpiło znaczne jego ożywienie, brutalnie przerwane przez wybuch II wojny światowej.
Perełka, która nadal świeci pełnym blaskiem
Nie ulega wątpliwości, iż pomimo wzlotów i upadów Sandomierz ma do zaoferowania wciąż bardzo wiele. Zwiedzanie miasta najlepiej rozpocząć od jego serca czyli średniowiecznego rynku, na którym zachowały się niezwykle okazałe kamienice, pośrodku zaś przebudowany w duchu renesansowym XV wieczny ratusz. Na terenie starego miasta warto odwiedzić niespełna 500-metrową, podziemną trasę turystyczną.
Obowiązkowym punktem na mapie zwiedzania jest także wzniesiona w wieku XIV, gotycka katedra pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Nie sposób przejść obojętnie obok ufundowanego w roku 1476 przez samego Jana Długosza, domu mieszkalnego dla ówczesnych wikariuszy opisywanej wyżej świątyni. Dziś w tym miejscu mieści się siedziba Muzeum Diecezjalnego w którym podziwiać możemy niezwykle bogate zbiory sztuki sakralnej. A to tylko niewielka namiastka tego, co to przepiękne miasto skrywa!
A więc Drodzy turyści! Do zobaczenia w Sandomierzu!
